Kata Ganda
1.
Kata Gandaan ialah satu proses pengulangan
perkataan.
2.
Kata ganda ialah kata yang terbentuk
daripada kata yang digandakan sama ada sebahagian atau seluruhnya.
3.
Proses pengulangan ini berlaku pada
seluruh perkataan ataupun pada bahagian-bahagian tertentu dalam perkataan
tersebut.
Kata
ganda terdiri daripada:
(a)
kata ganda seluruh;
(b)
kata ganda semu;
(c)
kata ganda separa;
(d)
kata ganda bersajak atau berima;
(e)
kata ganda berimbuhan.
3. Terdapat empat jenis kata Gandaan iaitu :
a. Gandaan Seluruh Kata
b. Gandaan Separa / Separuh
c. Gandaan Berirama
d. Gandaan Menyaling
Gandaan Seluruh Kata
1.
Gandaan berlaku pada seluruh perkataan
tersebut tanpa ada perubahan.
1. Kata
ganda seluruh ialah kata dasar yang digandakan seluruhnya.
2. Kata
ganda seluruh mesti diberi tanda sempang (‑).
3. Kata
ganda seluruh terdiri daripada kata nama, kata adjektif, kata kerja, Jan kata
keterangan.
2.
Contoh :
Gandaan
kata nama |
Gandaan
Kata kerja |
Gandaan
Adjektif /sifat |
buku-buku lembu-lembu murid-murid kawan-kawan |
baring-baring pandang-pandang jalan-jalan usik-usik |
manis-manis besar-besar awal-awal bulat-bulat |
alat-alat, awal-awal ,balk-balk, benar-benar,
besar-besar, budak-budak, cacing-cacing ,cepat-cepat,
kereta-kereta ,lazat-lazat,dan lain-lain.
1. Kata ganda ialah kata yang terbentuk daripada
kata yang digandakan
samaada sebahagian atau seluruhnya.
2. Kata
ganda terdiri daripada:
(a)
kata ganda seluruh;
(b)
kata ganda semu;
(c)
kata ganda separa;
(d)
kata ganda bersajak atau berima;
(e)
kata ganda berimbuhan.
1
Kata Ganda Seluruh
1. Kata
ganda seluruh ialah kata dasar yang digandakan seluruhnya.
2. Kata
ganda seluruh mesti diberi tanda sempang (‑).
3. Kata
ganda seluruh terdiri daripada kata nama, kata adjektif, kata kerja, dan kata
keterangan.
Senarai Kata Ganda Seluruh
alat-alat,
awal-awal,
benar-benar,
besar-besar,
budak-budak,
cacing-‑cacing , dan lain-lain
2
Kata Ganda Semu
1. Kata
ganda semu ialah kata ganda yang terbentuk daripada kata yang digandakan
seluruhnya dan diberi tanda sempang.
Kata ganda semu mempunyai makna yang khusus.
3. Kata
ganda semu terdiri daripada kata name.
Senarai Kata Ganda Semu
kuda-kuda,
kupu-kupu,
kura-kura,
labah-labah,
layang-layang,
oleh-oleh,
onde-onde, dan lain-lain
3
Kata Ganda Separa
1. Kata
ganda separa terbentuk apabila sebahagian daripada kata saja yang digandakan.
Senarai Kata Ganda Bersajak/Berima
2. Semua
kata ganda separa terdiri daripada kata nama.
Senarai Kata Ganda Separa
bebawang
bebenang
bebudak
cecair
dedalu
dedaun
dedawai
gegendang
geguli
jejari
jejarum jejentik kekabu kekisi
kekunci kekuda lelaki
lelangit
lelayang pepejal pepijat pepenjur u rerambut
sesiku sesungut tetamu tetangga
4 Kata Ganda Bersajak/Berima
1. Kata
ganda bersajak atau berima ialah kata ganda yang mengalami persamaan atau
penyesuaian bunyi (rima) di pangkal, di hujung, atau seluruhnya apabila digandakan.
Contohnya:
(a) persamaan
bunyi di pangkal: lalu-lalang, beli-belah, dentam-dentum, dan sebagainya.
persamaan bunyi di hujung:
karut-marut, cerai-berai, calar-balar, dan
sebagainya.
penyesuaian bunyi seluruhnya: compang-camping,
dolak-dalik, huyung-hayang, dan sebagainya.
Persamaan
Bunyi di
Pangkal |
Persamaan
Bunyi di
Hujung |
Penyesuaian
Bunyi Seluruhnya |
batu-batan |
anak-pinak |
bolak-batik |
beli-belah |
calar-balar |
compang-camping |
bengkang-bengkok |
cerai-berai |
dolak-dalik |
corat-coret |
comot-momot |
gopoh-gapah |
degap-degup |
gotong-royong |
gunung-ganang |
dentam-dentum |
karut-marut |
haru-biru |
desas-Jesus |
kaya-raya |
huru-hara |
gembar-gembur |
kuih-muih |
huyung-hayang |
gerak-geri |
pindah-randah |
kacau-bilau |
Gandaan
Separa Separuh
1. Gandaan separa dibina dengan cara memendekkan
atau menyingkirkan bahagian perkataan asalnya.
2. Hanya diambil hujung perkataan itu.
Contohnya :
lelaki |
bebola |
lelabah |
pepohon |
jejari |
kekuda |
jejentik |
kekabu |
dedaun |
kekisi |
Gandaan
Berirama
1. Gandaan Berirama dibina dengan menambahkan
perkataan yang lain bunyinya kepada perkataan asal.
2. Berlaku perubahan ejaan dan bunyi perkataan
asalnya.
Contoh :
lauk-pauk |
batu-bata |
saudara-mara |
bukit-bukau |
kacau-bilau |
tunggang-langgang |
tanah-tanih |
semak-samun |
bengkang-bengkok |
gelap-gelita |
Gandaan
Menyalin
1. Gandaan Menyalin dibina dengan mengekalkan
kata dasarnya tetapi diikuti dengan kata berimbuhan.
2. Perkataan keduanya ditambah me ( N )
contoh :
tahu-menahu |
tolong-menolong |
jahit-menjahit |
tarik-menarik |
kejar-mengejar |
sulam-menyulam |
tawar-menawar |
kata-mengata |
sepak-menyepak |
karang-mengarang |
tari-menari |
tangis-menangis |
rampas-merampas |
tumbuk-menumbuk |
simpan-menyimpan |